“Muốn biết phải hỏi” có còn đúng?
Muốn biết phải hỏi, muốn giỏi phải học.
Tôi sẽ chỉ đề cập đến vế đầu tiên. “Muốn biết phải hỏi” liệu có còn đúng và hợp thời?
Dạo này tôi có cơ hội giúp đỡ và hướng dẫn các bạn sinh viên. Nhìn chung các bạn đang thiếu trầm trọng kỹ năng tìm kiếm thông tin. Có lẽ giáo dục đang có một lỗ hỏng nghiêm trọng khi đào tao ra những cử nhân, thạc sĩ không biết nên gõ từ khóa gì vào Google để tìm kiếm những cái mình cần.
Các bạn đang học theo cách rất cũ: không biết => tìm một người để hỏi.
Vậy tại sao cách trên là cũ và không hợp thời (thậm chí nguy hiểm)?
1. Những cái cần hỏi đều đã có.
Thật tế, những vấn đề tôi / bạn gặp hay muốn tìm hiểu thì trên Google cũng đã có người từng gặp. Và vấn để đó cũng đã có giải pháp rồi. Tại sao không đọc những giải pháp đã giải quyết xong? Mà phải hỏi lần nữa & tìm cách giải quyết lần nữa.
2. Người trả lời thường đưa ra các đáp án căn bản.
Nếu bạn hỏi tôi làm sao để đóng một trình duyệt, đáp án sẽ là nhấp nút [X] ở góc phải. Nó ngắn gọn và đơn giản. Tuy nhiên nếu trong quá trình học tập bạn gặp vấn đề gì cũng hỏi thì chỉ có được những giải pháp đơn giản (và đa số đều biết) như trên. Rất khó để thành chuyên gia hay hiểu sâu một vấn đề. Trong khi đó nếu tìm kiếm thì sẽ ra khá nhiều giải pháp.
Ví dụ từ khóa “how to close a browser windows” ta có nhiều cách:
- Click on the “x” icon at the top right corner of a window to close the window.
- “Control” and “W” at the same time to close a current window.
- “F11” to minimize a current open window.
- Press the Windows logo key and the down arrow to minimize a current open window.
- Press the Windows logo key and “M” at the same time to minimize all open windows.
- “ALT” and “F4” at the same time to close an active item or program.
- “Control” and “F4” at the same time to close an active document.
Tùy vào những trường hợp cần thiết, ví dụ muốn “đóng thật nhanh” một tab trình duyệt thì cách bấm vào nút [X] có còn hiệu quả và đúng?
Selenium WebDriver
Hay ví dụ bạn hỏi một người (chuyên ngành testing một tí). Cách để đợi 5s trong Selenium WebDriver thì câu trả lời là thread.sleep(5000). Nhưng cách này thật sự không tối ưu trong thật tế. Nếu Google bạn sẽ tìm ra được khá nhiều cách khác tối ưu và phù hợp hơn như ImplicitlyWait, FluentWait, ExpectedConditions….Họ không trả lời kĩ không phải là không muốn giúp. Nếu bạn đã hỏi những câu đơn giản như thế này (mà không thể tự tìm hiểu qua Google) thì bạn chỉ nên biết cái đơn giản nhất, chỉ sâu xa hơn cũng vô ích.
3. Không được tôn trọng.
Không phải vì bạn là người mới mà không được tôn trọng. Mà là cách học bạn quá lệ thuộc, bị động và thiếu trách nhiệm với bản thân (tốn thời gian người khác). Khi bạn đặt một câu hỏi – mà tôi chưa trải qua – thì thường là tôi sẽ Google, vậy nếu nó quá căn bản và dễ tìm thì tại sao không tự tìm?
4. Tốn thời gian.
Có bạn sẽ nghĩ là hỏi cho nó nhanh, nhưng thực tế mình thấy cũng không nhanh là mấy mà nhiều trường hợp còn chậm hơn.
Ví dụ một bạn hỏi tôi cách chụp màn hình (screenshot) trên điện thoại S5, thời gian tôi mô tả / hướng dẫn cách làm & vị trí các nút sẽ lâu hơn so với việc đọc một bài viết có sẵn kèm hình, nhìn hình là biết cách làm luôn khỏi giải thích nhiều giống bên dưới.
Có một thời gian tôi tham gia diễn đàn HVA (một diễn đàn về bảo mật). Tôi đã học được một tư duy mà nó giúp tôi khá nhiều trong suốt khoảng thời gian học tập và tìm hiểu mọi thứ sau này:
Gặp vấn đề > Suy nghĩ giải pháp > Đọc tài liệu hướng dẫn / tìm kiếm thông tin > đặt câu hỏi là giải pháp cuối cùng (*).
* Thời gian đầu hơi khó (cái gì cũng vậy), nhưng sau đó bạn sẽ có được kỹ năng tìm kiếm thông tin & lựa chọn từ khóa phù hợp. Rồi một ngày bạn sẽ nhận ra: Nếu cái gì đó bạn cần mà tìm không ra nó, thì 95% không ai tìm ra nó.
* Khi đặt câu hỏi thì phải “Đặt một câu hỏi hay” nữa.